تحقیق برهان وجوب و امکان

معرفی و بخشهایی از متن تحقیق بررسی برهان وجوب و امکان در فرمت word با منابع کامل

بحث و کنکاش در هر مساله ای و موضوعی، شرح و بسط و ارائه توضیحات مفید در مورد آن می باشد. بحث و موضوع مور نظر ما هم درباره ی برهان وجوب و امکان در فلسفه اسلامی است. هدف تحقیق بررسی برهان وجوب و امکان است. اما آنچه که مدنظر ما می باشد بیان و بررسی تقریرهای مختلف این برهان از دیدگاه فلاسفه اسلامی است.

ما در این تحقیق قصد داریم که با روشی متفاوت و جدید مهمترین دیدگاه ها و تقریرهای مختلف این برهان را در فلسفه ی اسلامی، در این نوشتار جمع آوری و بررسی نماییم.

در مورد معانی اعتباری نفس الأمری (وجوب، امکان، امتناع) همیشه ظرف اتصاف جهان خارج است، اگر چه ظرف عروض را عالم اندیشه تشکیل می دهد.

ممکن برای موجود شدن هم محتاج به علت ایجادی و هم نیاز به علت ایجابی دارد، ماهیت ممکن به گونه ای است که تا وقتی که از ناحیه علت خود به سر حد وجوب و لزوم نرسد هرگز موجود نخواهد شد و علت نیز در مقام ترجیح وجود معلول، تا زمانی که ترجیح خود را به سرحد ایجاب و الزام نرساند علت نخواهد بود. یعنی اینکه شیء تا زمانی که به مرحله ی وجوب و ضرورت نرسد، موجود نمی گردد. و مناط نیاز ممکن به علت نه حدوث است و نه چیزی دیگری بلکه امکان است. و اما ضرورت، ضرورت اقسامی دارد و از میان اقسام ضرورت آنچه در فلسفه اسلامی و در برهان وجوب و امکان اهمیت دارد ضرورت ازلی است. همچنین در مقابل هر یک از معانی امکان سلبی یکی از ضرورتها قرار دارد.

معانی مختلف امکان را می توان در دو دسته قرار دارد یک دسته از معانی امکان فقط محدود به ذهن است و آن عبارت است از امکان خاص و امکان عام و دسته ی دیگر هم مربوط به عالم خارج از ذهن است مانند امکان فقری، استقبالی، امکان وقوعی و امکان استعدادی.

برهان وجوب و امکان از براهین مهم و متقن در اثبات وجود خداست که اکثر فلاسفه به آن توجه داشته اند.و هر یک از فلاسفه با توجه به شیوه و مسلکشان، تقریرهای متفاوت از این برهان دارند. عده ای بر اساس امکان ماهوی وعده ای دیگر بر اساس اصالت وجودی، هریک تقریرهای خاص خود را از این برهان در کتب فلسفی خودشان بیان نموده اند.

سیر تاریخی برهان وجوب و امکان

در زمینه تاریخی برهان وجوب و امکان، با تحقیق و تلاشی که در این زمینه به عمل آمد سعی بر آن شد که بحث با اولین فیلسوف مسلمان یعنی، کندی آغاز گردد. و لذا با مطالعه ی کتابهای مشهور و معروف کندی مطلب خاصی در زمینه ی برهان، وجوب و امکان حاصل نگردید.

به هر جهت بعد از کندی، آثار و کتابهای فارابی، این فیلسوف ایرانی مورد توجه قرار گرفت. تا آنجا که کتابهای در دسترس نشان می دهد، به نظر می رسد که فارابی اولین فیلسوفی است که به این نوع برهان توجه داشته است.بدون آنکه نام برهان برآن نهد و لذا بعد از فارابی، ابن سینا به عنوان سومین فیلسوف مسلمان مورد توجه قرار گرفت. آنچه که کتابهای نوشته شده در این باره و همچنین کتابهای تالیفی خود ابن سینا نشان می دهد به طور قطع ابن سینا اولین فیلسوفی است که نمونه ای کامل از برهان وجوب و امکان را ارائه داده است و چنانچه بعدا خواهیم دید، وی با استشهاد به آیه ای از قرآن کریم، برهان وجوب و امکان خود را در زمینه ی اثبات باری تعالی را به عنوان برهان صدیقین معرفی می نماید. ...

برهان وجوب و امکان در عبارات شفا

این کتاب عظیم که نوعی دایره المعارف علمی و فلسفی است، در هیجده جزء مشتمل بر همه ی ابواب فلسفه یعنی منطق، ریاضی، طبیعی و الهی نگارش یافته است.شفا کامل ترین مرجع در معرفی حکمت منشایی و دیدگاههای طبیعی و مابعدالطبیعی آن به شمار می رود وی برهان وجوب و امکان را در قسمت الهیات شفاء چنین بیان می کند:همه ی اموری که داخل در عرصه ی هستی و وجود می شوند، در موطن عقل، قابل تقسیم بر دو قسمند:قسمتی از این دو،چیزی است که اگر فی حد ذاته ملاحظه و اعتبار شود، اقتضای وجود نداشته و وجودش واجب و ضروری نیست. ...