تحقیق ماهیت اوراق قرضه

مقدمه

اوراق قرضه اسنادی است که به موجب آن شرکت انتشار دهنده، متعهد می شود مبالغ مشخصی (بهره سالانه) را در زمان هایی خاص به دارنده آن پرداخت کند و در زمان مشخص (سررسید) اصل مبلغ را باز پرداخت کند. دارنده اوراق به عنوان بستانکار حق دریافت اصل و بهره آن را دارد ولی هیچ مالکیتی در شرکت ندارد.

اوراق قرضه از اوراق بهادار است و طبق آن صادر کننده به خریدار بدهکار می شود. این سند دارای سررسید است و مبلغ آن در زمان سررسید به وسیله ی صادر کننده پرداخت می شود. این اوراق دارای کوپن بهره هستند و بهره ی آن ها در فواصل زمانی معیّنی توسط بانک که نمایندگی صدور اوراق را دارد، پرداخت می شود. از نظر سررسید، اوراق قرضه به سه دسته کوتاه مدّت، میان مدّت و بلند مدّت تقسیم می شوند. سررسید اوراق کوتاه مدّت بین یک تا پنج سال، سررسید اوراق میان مدّت بین پنج تا ده سال و سررسید اوراق بلند مدّت معمولاً بیش از ده سال است. ...

ماهیت اوراق قرضه

صاحب نظران علوم مالی، دارایی ها (هر مایملک دارای ارزش مبادله) را به دو دسته تقسیم می کنند:

دارایی های مشهود؛ ارزش دارایی های مشهود (مانند زمین و ساختمان) به خصوصیات مادی آنها بستگی دارد؛

دارایی های نامشهود؛ ولی دارایی های نامشهود (مانند سهام و اوراق قرضه) نماینده حق قانونی دارنده این نوع دارایی نسبت به منفعتی در آینده هستند و معمولا به آنها اوراق بهادار یا ابزار مالی گفته می شود.

اگر حق یا ادعای صاحب دارایی مالی، مبلغی ثابت برحسب واحد پول باشد، به دارایی مالی مذکور، ابزار بدهی یا اوراق بدهی می گویند؛ اوراق قرضه، شاخص ترین نوع ابزار بدهی است. اما اگر حق یا ادعای دارنده دارایی مالی، مبلغی متغیر (بسته به سود و زیان شرکت یا مؤسسه) باشد، جزء حق سهام داران یا اوراق سهام محسوب می شود.

جایگزین اسلامی اوراق قرضه

صکوک یکی از ابزارهای مالی به حساب می آید که نشان دهنده مالکیت فرد نسبت به یک دارایی مشخص است. صکوک از ابزارهای مشتق شده از اقتصاد اسلامی محسوب می شود و فردی که دارنده آن است در واقع مالک دارایی شناخته خواهد شد.

تفاوت اوراق قرضه با اوراق صکوک در اینجا مشخص می شود به طوری که در اوراق قرضه فرد دارنده بدهی محسوب شده و از قِبَل این تفاوت ماهوی، اوراق قرضه هیچ گاه با تغییر میزان بدهی آن رو به رو نخواهد شد ولی در مورد اوراق صکوک، دارایی متعلق به آن با تغییر ارزش رو به رو خواهد شد.

در مورد ساختار صکوک به عنوان اوراق بهادار اسلامی می توان دو تقسیم بندی کلی داشت: صکوک غیر انتفاعی که به دو دسته کلی اوراق وقفی و اوراق قرض الحسنه تبدیل می شود و دسته دوم صکوک انتفاعی نامیده می شود که به دو دسته ابزارهایی با بازدهی معین و ابزارهایی با بازدهی انتظاری تقسیم خواهند شد. ...